تاریخچه و پیشینه
در سال 1993 دفتر منطقه‌ای آسیا-اقیانوسیه به نام «دبیرخانه FATF-Asia» تاسیس شد.
این دبیرخانه با همکاری دبیرخانه کشورهای مشترک‌المنافع و سایر نهادهای بین‌المللی و حمایت FATF برای ایجاد تعهد منطقه‌ای به‌منظور مبارزه با پولشویی کار خود را آغاز کرد.
سمپوزیوم‌هایی به نام «سمپوزیوم پولشویی آسیا» در سنگاپور (1993)، مالزی (1994) و ژاپن (1995) برگزار شد. در چهارمین و آخرین سمپوزیوم در بانکوک تایلند در فوریه 1997، گروه آسیا - اقیانوسیه در مورد پولشویی به طور رسمی به‌عنوان یک نهاد مستقل منطقه‌ای مبارزه با پولشویی با توافق 13 عضو اصلی تأسیس شد.
«دبیرخانه APG» نیز به طور رسمی در سیدنی استرالیا تأسیس شد تا به‌عنوان نقطه کانونی برای تمام فعالیت‌های آن عمل کند.
APG از سال 1997 به طور قابل‌توجهی رشد کرده و از نظر تعداد اعضا و اندازه جغرافیایی بزرگترین گروه ویژه اقدام مالی شناخته می‌شود.
هدف و مأموریت
(1) اجرای استانداردهای بین‌المللی مبارزه با پولشویی و مقابله با تأمین مالی تروریسم- اشاعه (AML/CFT)؛
(2) مشارکت در فرآیند تنظیم استاندارد بین‌المللی AML/CFT.
اعضاء و ناظران
APG از 42 کشور عضو در منطقه آسیا و اقیانوسیه، 8 کشور ناظر و 33 سازمان ناظر تشکیل شده است.
کشورهای عضو عبارت‌اند از: افغانستان، استرالیا، بنگلادش، بوتان، برونئی، کامبوج، کانادا، چین، تایوان، جزایر کوک، فیجی، نیوزلند، هنگ‌کنگ، هندوستان، اندونزی، کره جنوبی، لائوس، ماکائو، ژاپن، مالدیو، جزایر مارشال، مالزی، مغولستان، میانمار، نائورو، نپال، نیوئه، پاکستان، پالائو، پاپوآ گینه‌نو، فیلیپین، ساموآ، سنگاپور، جزایر سلیمان، سریلانکا، تایلند، تیمورشرقی، تونگا، تووالو، آمریکا، وانواتو و ویتنام.
هشت کشور ناظر عبارت‌اند از: کره شمالی، فرانسه، آلمان، قزاقستان، کیریباتی، میکرونزی، امارات و انگلستان.
اکنون تعداد کمی از کشورهای منطقه آسیا - اقیانوسیه در APG به‌عنوان عضو یا ناظر شرکت نمی‌کنند. از جمله برخی از کشورهای مستقل منطقه اقیانوس آرام مانند جزایر ماریانای شمالی. همچنین پلی‌نزی فرانسه، کالدونیای جدید و جزایر والیس و فوتونا وابسته به فرانسه هستند و در سیستم ضدپولشویی فرانسه (عضو ناظر APG)گنجانده شده‌اند.
تعدادی از سازمان‌های بین‌المللی کلیدی ناظر که از APG حمایت می‌کنند، عبارت‌اند از: صندوق بین‌المللی پول، بانک جهانی، سازمان توسعه و همکاری اقتصادی OECD، دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرم سازمان ملل، اداره اجرایی مبارزه با تروریسم سازمان ملل، بانک توسعه آسیایی، دبیرخانه مشترک‌المنافع، اینترپل و گروه واحدهای اطلاعات مالی Egmont.
سه کمیته اصلی فعال
کمیته حاکمیت: این کمیته توسط رؤسای مشترک APG اداره می‌شود و موضوعات مختلف با اهمیت راهبردی برای اعضا از جمله مسائل عضویت محرمانه، مسائل مالی و ساختار و عملکرد APG به‌عنوان یک سازمان را مدیریت می‌کند. حداقل پنج بار در سال تشکیل جلسه می‌دهد.
کمیته ارزیابی متقابل: این کمیته برنامه ارزیابی متقابل (ME) را مدیریت می‌کند و پیش‌نویس گزارش‌ها و مسائل خط‌مشی را در نظر می‌گیرد. این کمیته حداقل پنج بار در سال تشکیل جلسه می‌دهد و ریاست آن بر عهده دو کشور عضو APG است.
کمیته عملیات: کمیته عملیات در اواسط سال 2017 (با ادغام گروه کاری قبلی و کارگروه مسائل اجرایی) تشکیل شد. این کمیته دو رئیس مشترک دارد و تحقیقات ریسک و روند APG و اجرای چارچوب برنامه ریزی اجرای راهبردی را مدیریت می‌کند. همچنین حداقل پنج بار در سال از جمله یک جلسه رو در رو در نشست سالانه APG در هر سال تشکیل جلسه می‌دهد.
نقش‌های کلیدی
APG پنج عملکرد اصلی دارد:
ارزیابی‌های متقابل: APG سطوح انطباق حوزه‌های قضایی عضو خود با استانداردهای جهانی AML/CFT را از طریق یک برنامه ارزیابی متقابل (بررسی همتایان) ارزیابی می‌کند.
کمک‌های فنی و آموزش: دبیرخانه APG کمک‌های فنی و آموزش دوجانبه را در منطقه آسیا - اقیانوسیه برای حوزه‌های قضایی اعضای خود به‌منظور بهبود انطباق با استانداردهای جهانی هماهنگ می‌کند.
تحقیق انواع شناسی: تحقیق و تجزیه‌وتحلیل در مورد روش‌ها و گرایش‌های پولشویی و تأمین مالی تروریسم یکی از وظایف کلیدی APG برای کمک به سیاست‌گذاران و قانون‌گذاران همچنین سازمان‌های مجری قانون و عموم مردم برای شناسایی و پاسخ‌گویی به روندها، روش‌های جدید و نوظهور است.
مشارکت جهانی: APG به توسعه سیاست‌های بین‌المللی AML/CFT کمک کرده و فعالانه با شبکه جهانی گروه‌های ویژه اقدام مالی همکاری می‌کند. همچنین در تعدادی از گروه‌های کاری FATF و در جلسات عمومی خود شرکت می‌کند.
مشارکت بخش خصوصی: مشارکت بخش خصوصی برای اهداف کلی APG حیاتی است. APG به طور فعال با مؤسسات مالی و غیرمالی، سازمان‌های غیرانتفاعی، مراکز آموزشی و دانشگاه‌ها در آسیا - اقیانوسیه برای اطلاع‌رسانی بهتر به عموم مردم و متخصصان در مورد مسائل جهانی مربوط به پولشویی، تأمین مالی تروریسم و تأمین مالی اشاعه تعامل دارد.
APG همچنین به اعضای خود کمک می‌کند تا مکانیسم‌های هماهنگی ملی را برای استفاده بهتر از منابع برای مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم ایجاد کنند.
رؤسای مشترک
APG یک رئیس مشترک دائمی و چرخشی دارد. کرسی دائمی توسط استرالیا به‌عنوان میزبان و عضو حامی دبیرخانه برگزار می‌شود و ریاست دوره‌ای برای یک دوره دو‌ساله توسط اعضا منصوب می‌شود. رئیس مشترک دوره‌ای کنونی (2022-2024) برعهده یک کانادایی است.
نشانی تارنمای APG:
www.apgml.org