جرم سازمانیافته عبارت است از یکسری فعالیتهای غیرقانونی که توسط گروههایی با اهداف مشترک و همکاریهای مستقل و وابسته به یک قدرت مرکزی رخ میدهد و اعمال مجرمانهای را در راستای رسیدن به تحصیل سود و منافع مادی انجام میدهند.
در کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه جرایم سازمانیافته و فراملی مصوب سال 2000 مشهور به کنوانسیون پالرمو، جرایم سازمانیافته به جرایم شدید یا جرایم خاص پیش بینی شده در کنوانسیون اطلاق میشود که توسط گروهی متشکل از سه نفر یا بیشتر و با هدف تحصیل مستقیم یا غیرمستقیم منفعت مالی یا مادی ارتکاب مییابد.
بهطورکلی تعریف زیر تعریفی جامعتری است:
جرم سازمانیافته عبارت از فعالیتهای غیرقانونی و هماهنگ گروهی منسجم از اشخاص است که با تبانی با هم و برای تحصیل منافع مادی و قدرت، به ارتکاب مستمر اعمال مجرمانه شدید میپردازند و برای رسیدن به هدف خود از هر نوع ابزار مجرمانه نیز استفاده میکنند.
سازمانیافته بودن جرم، مشکل تعقیب مجرمان را به دنبال میآورد. مجرمانی که انفرادی عمل میکنند با پیگیریهای پلیسی و قضایی دستگیر میشوند ولی در جرم سازمانیافته غالباً با سازمانی گسترده، مجهز و شبکهای روبرو هستیم که از ردههای مختلف از عاملان ساده، افراد واسطه ماهر تا افراد تحصیل کرده و متخصص را در برمیگیرد.
ویژگیهای جرم سازمانیافته
ازآنجاکه جرایم سازمانیافته به طور عمده توسط سازمانها و گروههای مجرمانه ارتکاب مییابد، در بررسی ویژگیهای جرم سازمانیافته، لازم است به بررسی ویژگیهای سازمانهای مرتکب اینگونه جرایم نیز پرداخته شود زیرا سازمان خود نقش مهمی در ارتکاب و جهتدهی جرایم ارتکابی و متصل کردن آنها به جرم سازمانیافته دارد.
1- غیر ایدئولوژیک بودن سازمان یا گروه مجرمانه
جرایم را تنها با اهداف اقتصادی و کسب منافع مادی انجام میدهد و با دلبستگیهای مذهبی و سیاسی اقدام به ارتکاب جرم نمیکند. هدف این گروه تنها کسب پول و قدرت و منفعت مادی است.
2- وجود سلسلهمراتب
به سبب وجود تشکیلات و حاکمیت سلسلهمراتب سازمانی، این سازمان نیاز به مدیر و مجریانی دارد که هر یک با موقعیتی ویژه در آن و بر اساس نظر افراد مافوق خود انجاموظیفه کنند.
3- استمرار جرم در طول زمان
گروه مجرمانه برای یک دوره طولانی یا غیرمقید به زمانی خاص ولی مستمر تشکیل شده باشد.
4- ارتکاب فساد اداری برای پیشبرد اهداف خود
سازمان مجرمانه به دنبال کسب منفعت یا قدرت نامشروع است و جهت رسیدن به این منافع ممکن است دست به تطمیع مقامات و مسئولان اداری و یا پیشنهاد رشوه بزند.
5- استفاده از ارعاب و خشونت
گروه جرم سازمانیافته سعی دارد با ارعاب و تهدید، هر مانعی در رسیدن به اهداف کاری خود را از سر راه بردارد.
کلمات کلیدی :
جرایم مالیجرایم سازمان یافتهویژگیهای جرم سازمانیافته