مقدمه
پولشویی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های اقتصادی و اجتماعی در جهان امروز است. این پدیده به فرآیند تبدیل پول‌های غیرقانونی به منابع قانونی اشاره دارد و می‌تواند از طریق روش‌های مختلفی انجام شود. یکی از این روش‌ها، استفاده از شبکه‌های مهاجرت غیرقانونی است. در این نوشته به بررسی خطرات پولشویی از طریق اتباع و مهاجران غیرقانونی و ارائه مثال‌های واقعی پرداخته می شود.
۱ . ویژگی‌های مهاجران غیرقانونی:
مهاجران غیرقانونی معمولاً به دلیل شرایط اقتصادی، اجتماعی یا سیاسی نا امن در کشور خود، به کشورهای دیگر مهاجرت می‌کنند. این افراد غالباً فاقد مدارک شناسایی معتبر هستند و به همین دلیل در انجام فعالیت‌های مالی خود با مشکلات زیادی مواجه‌اند. این عدم شفافیت مالی می‌تواند زمینه‌ساز بروز پولشویی شود.
۲. خطرات پولشویی:
مهاجران غیرقانونی می‌توانند به طرق مختلف زیر در فعالیت‌های پولشویی دخالت داشته باشند:
- فعالیت‌های اقتصادی غیررسمی: بسیاری از مهاجران غیرقانونی به فعالیت‌های اقتصادی غیررسمی مانند کار در بازار سیاه مشغول می‌شوند. این فعالیت‌ها معمولاً تحت نظارت قرار ندارند و می‌توانند به عنوان کانال‌هایی برای انتقال پول‌های غیرقانونی عمل کنند.
- استفاده از شبکه‌های مالی غیررسمی: شبکه‌های مالی غیررسمی، مانند "حواله" در برخی فرهنگ‌ها، می‌توانند به عنوان ابزارهایی برای انتقال پول‌های غیرقانونی عمل کنند. این شبکه‌ها معمولاً کمتر تحت نظارت نهادهای مالی قرار دارند و به راحتی می‌توانند پول‌های غیرقانونی را جابجا کنند .
- افزایش فساد: همچنین حضور اتباع و مهاجران غیرمجاز می‌تواند به افزایش فساد در نهادهای دولتی و خصوصی منجر شود. این فساد می‌تواند شامل رشوه‌خواری و سوءاستفاده از موقعیت‌ها باشد که خود زمینه‌ساز پولشویی خواهد بود.
-تراکنش‌های کوچک و پراکنده: اتباع غیرمجاز ممکن است به دلیل ترس از شناسایی، تراکنش‌های مالی کوچک و پراکنده‌ای انجام دهند. این نوع تراکنش‌ها می‌تواند شناسایی منابع واقعی پول را دشوار کند و به تسهیل پولشویی کمک کند.
-کمبود نظارت و کنترل: حضور جمعیت بزرگ اتباع غیرمجاز می‌تواند فشار بیشتری بر روی نهادهای نظارتی وارد کند و باعث کاهش کیفیت نظارت بر فعالیت‌های مالی شود. این کمبود نظارت می‌تواند به افزایش فعالیت‌های پولشویی منجر شود.
-تأثیر بر بازار کار: حضور اتباع غیرمجاز ممکن است بر بازار کار تأثیر بگذارد و باعث کاهش دستمزدها یا افزایش رقابت در بازار کار شود. این تغییرات می‌تواند به ایجاد شرایطی برای فعالیت‌های اقتصادی غیرقانونی منجر شود.
۳ . مثال‌های واقعی
شبکه قاچاق انسان در اروپا؛ در سال‌های اخیر، اروپا با افزایش مهاجرت غیرقانونی روبرو بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بسیاری از این مهاجران در فعالیت‌های قاچاق انسان و پولشویی دخالت دارند. گروه‌های تبهکاری از این فرصت استفاده کرده و با ایجاد شبکه‌های مالی غیررسمی، درآمدهای حاصل از قاچاق انسان را به صورت قانونی وارد بازار می‌کنند. مثال دیگر، ورود و حضور کارگران غیرمجاز به آمریکا می باشد. کارگران غیرمجاز در این کشور معمولاً در بخش‌هایی مانند کشاورزی و ساخت و ساز مشغول به کار هستند. برخی از این کارگران ممکن است به فعالیت‌های اقتصادی غیرقانونی مانند فروش مواد مخدر مشغول شوند. درآمد حاصل از این فعالیت‌ها می‌تواند به راحتی از طریق تراکنش‌های کوچک و پراکنده پولشویی شود.
۴. چالش‌ها
مقابله با پولشویی ناشی از اتباع و مهاجران غیرقانونی دارای چالش‌های متعددی از جمله عدم شفافیت و فقر و نیاز مالی است. عدم وجود مدارک شناسایی معتبر برای مهاجران غیرقانونی، شناسایی و ردیابی فعالیت‌های مالی آنها را دشوار می‌کند .همچنین بسیاری از مهاجران به دلیل فقر و نیاز مالی، ممکن است به فعالیت‌های غیرقانونی روی آورند و این موضوع باعث تشدید مشکل پولشویی می‌شود.
۵ . راهکارها
برای مقابله با خطرات پولشویی ناشی از حضور اتباع و مهاجران غیرقانونی، نیازمند راهکارهای مؤثری در تقویت نظارت مالی و ایجاد فرصت های قانونی است. نهادهای دولتی باید نظارت بر تراکنش‌های مالی را تقویت کرده و با همکاری بانک‌ها و مؤسسات مالی، امکان شناسایی فعالیت‌های مشکوک را فراهم کنند.
نتیجه‌گیری
پولشویی ناشی از حضور اتباع و مهاجران غیرقانونی یک چالش جدی برای اقتصادهای مختلف است. با توجه به پیچیدگی‌های این مسئله، نیازمند همکاری بین‌المللی و اتخاذ سیاست‌های مؤثر برای مدیریت مهاجرت، ایجاد فرصت‌های قانونی برای اشتغال و تقویت نظارت مالی می باشد تا بتوان از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری کرد.
حمید محمدعظیمی، کارشناس آموزش در حوزه مبارزه با پولشویی
منبع: روزنامه امروز
کلمات کلیدی :
ریسک پولشوییمهاجران غیرقانونیاتباع غیرقانونیپولشویی اتباعخطرات پولشویی