بهشتهای مالیاتی حوزههای قضایی هستند که مزایای مالیاتی قابلتوجهی را برای شرکتها و افراد ارائه میدهند، از جمله کاهش مالیات، چارچوب نظارتی انعطافپذیر و درجه بالایی از صلاحدید مالی. اگرچه ممکن است این مزایا قانونی باشند اما اغلب با فرار مالیاتی و شیوههای پولشویی همراه هستند که جنجالبرانگیز میشوند.
اصطلاح "بهشت مالیاتی" تعریف قانونی جهانی ندارد. با این حال، نهادهای بینالمللی مانند سازمان همکاری و توسعه اقتصادی معیارهایی را برای شناسایی آنها تعیین کردهاند:
نرخ مالیات بسیار پایین یا حتی صفر بر شرکتها، سود سهام و سود سرمایه: با مالیات بر درآمد کم یا بدون درآمد، بهشتهای مالیاتی شرکتها و افرادی را جذب میکنند که مایل به کاهش بار مالیاتی خود هستند.
رازداری و اختیار بانکی که ناشناس ماندن تبعیدیهای مالیاتی را تضمین میکند.
ابهام تبادل اطلاعات با سایر کشورها: بیشتر اوقات، بهشتهای مالیاتی از همکاری با ادارات مالیاتی سایر کشورها خودداری میکنند بنابراین مبارزه با فرار مالیاتی را کند میکنند.
نیاز کم به فعالیتهای اقتصادی واقعی، به شرکتها اجازه میدهد بدون نیاز به حضور قابلتوجه یا فعالیت اقتصادی در قلمرو اقامت داشته باشند.
کدام کشورها نگران هستند؟
در حال حاضر، لیست سیاه شامل 11 ایالت و قلمرو است:
ساموآی آمریکایی؛
فیجی؛
آنگویلا؛
گوام؛
پاناما؛
پالائو؛
ساموآ؛
روسیه؛
ترینیداد و توباگو؛
جزایر ویرجین آمریکا؛
وانواتو.
این لیست دو بار در سال توسط شورای اتحادیه اروپا بهروز میشود. در آخرین ویرایش در 18 فوریه 2025، هیچ کشوری اضافه یا حذف نشد.
فرانسویهایی که اقامت مالیاتی خود را به بهشت مالیاتی منتقل میکنند، مشمول تعهدات خاصی مانند "مالیات خروج" بر عایدی سرمایه تحققنیافته هستند.
مقامات مالیاتی فرانسه میتوانند به "تبعید مالیاتی مصنوعی" اعتراض کنند و در فرانسه مالیات وضع کنند، بهویژه اگر نشان دهند که فرد روابط اقتصادی قابلتوجهی در فرانسه دارد.
بهشتهای مالیاتی در اروپا
درحالیکه اتحادیه اروپا از سال 2017 این لیست سیاه بهشتهای مالیاتی را تهیه کرده است، برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا را که رژیمهای مالیاتی سودمندی را ارائه میدهند، مستثنا میکند. چند مثال.
لوکزامبورگ
لوکزامبورگ همچنان یکی از بهشتهای مالیاتی پیشرو در جهان است و سالانه دهها میلیارد دلار سود را توسط شرکتهای چندملیتی به خود جذب میکند. در سال 2020، با 49 میلیارد دلار، پنجمین دریافت کننده بزرگ سود منحرف شده بود. علیرغم انتقادات و تلاشها برای بهبود شفافیت مالیاتی، این کشور همچنان مرکزی برای اجتناب از مالیات در اروپا است.
هلند
به گفته سازمان غیردولتی آکسفام، هلند یکی از برجسته ترین بهشتهای مالیاتی است. به لطف طرح هایی مانند "ساندویچ هلندی"، شرکتهای چندملیتی سود خود را به آنجا هدایت میکنند تا از مالیات در سایر حوزههای قضایی جلوگیری کنند. این مکانیسم مبتنی بر معاهدات مالیاتی سودمند و حفره های نظارتی است که امکان انتقال تقریبا کامل سود به کشورهای بدون مالیات را فراهم میکند.
ایرلند
حتی یک راهبرد بهینه سازی مالیاتی به نام تکنیک "ایرلندی دوگانه" وجود دارد که توسط برخی از شرکتهای چندملیتی برای کاهش شدید مالیات خود استفاده میشود. این بر اساس زنجیره ای از شرکتهای تابعه واقع در ایرلند و هلند است که امکان انتقال سود به بهشتهای مالیاتی را فراهم میکند. ایرلند به لطف مالیات کم شرکتها و مقرراتی که اجتناب مالیاتی را تشویق میکند، نقشی کلیدی ایفا میکند.
این تکنیک شامل انتقال سود یک شرکت از طریق دو شرکت تابعه ایرلندی (ایرلندی دوگانه)، استفاده از یک شرکت پوسته در هلند برای جلوگیری از مالیات های خاص (ساندویچ هلندی)، قبل از هدایت پول به یک بهشت مالیاتی، مانند برمودا جایی که تقریبا بدون مالیات خواهد بود.
سوئیس
اگرچه سوئیس هرگز در لیست سیاه اتحادیه اروپا قرار نگرفته است اما اغلب به دلیل رازداری بانکی و مالیات جذاب برای شرکتها و افراد با ارزش خالص بالا بهعنوان بهشت مالیاتی در نظر گرفته میشود.
تا دهه 2010، این کشور به دلیل رازداری بانکی مطلق از دسترسی مقامات خارجی به اطلاعات حساب های بانکی سوئیس جلوگیری می کرد. همچنین نرخ های مالیاتی جذابی را بهویژه برای شرکتهای بزرگ و هلدینگ ها همچنین امکان داشتن حساب های بانکی ناشناس برای افراد غیر مقیم ارائه می داد.
از سال 2009، تحت فشار سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، گروه G20 و اتحادیه اروپا، سوئیس به تدریج مبهم ترین شیوههای خود را کنار گذاشته است. در سال 2014، توافقنامه تبادل خودکار اطلاعات مالیاتی را با سازمان توسعه و همکاری اقتصادی امضا کرد و به قانون اسرار بانکی (که از سال 2018 اعمال می شد) پایان داد. در سال 2019 نیز سیستم مالیاتی خود را با حذف برخی از رژیمهای ترجیحی برای شرکتهای چندملیتی اصلاح کرد و اخیرا، در سال 2023، قوانین جدید سازمان توسعه و همکاری اقتصادی را در مورد حداقل مالیات 15 درصدی برای شرکتهای بزرگ تصویب کرد.
به لطف این اصلاحات، سوئیس اکنون یک کشور همکاری مالی محسوب میشود. با این حال، برخی بر این باورند که شیوههای آن هنوز برای بهینه سازی مطلوب مالیاتی است که همچنان به بحث در مورد عادلانه بودن مدل مالیاتی آن دامن می زند.
چند رقم برای درک فرار مالیاتی
بر اساس گزارش شبکه عدالت مالیاتی، فرار مالیاتی نشان دهنده از دست دادن عمده درآمد برای کشورهاست، با زیان جهانی که سالانه 427 میلیارد دلار تخمین زده میشود (ارقام بهروز شده در سال 2022).
شرکتهای چندملیتی مسئول بیش از نیمی از این فرار مالیاتی هستند و حدود 1.38 تریلیون دلار سود را به بهشتهای مالیاتی منحرف میکنند و منجر به ضرر مالیاتی 245 میلیارد دلاری در سراسر جهان میشوند.
تبعید مالیاتی توسط افراد 182 میلیارد دلار است که نزدیک به 10000 میلیارد دلار دارایی مالی در خارج از کشور را از بین می برد.
در مواجهه با این ارقام، درخواست ها برای مقررات سختگیرانه تر، بهویژه در نشست های بینالمللی مانند گروه 20، چند برابر میشود.
منبع: previssima
کلمات کلیدی :
اتحادیه اروپابهشت مالیاتیمزایای مالیاتیرازداری بانکیفرار مالیاتی