پولشویی به معنای فرآیندی است که در آن پول‌های حاصل از فعالیت‌های غیرقانونی به گونه‌ای قانونی جلوه داده می‌شوند. استفاده از CSR برای پولشویی به دلیل نظارت کمتری که بر این نوع فعالیت‌ها وجود دارد، به یک روش محبوب در بین پولشویان تبدیل شده است. در این نوشته، به بررسی دقیق‌تر این مسئله پرداخت خواهد شد.
تعریف و مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتی (CSR)
مسئولیت اجتماعی شرکتی به عنوان یک رویکرد تجاری، به تعهد شرکت‌ها در قبال جامعه و محیط زیست اشاره دارد. این تعهد می‌تواند شامل اقدامات خیریه، حمایت از پروژه‌های اجتماعی، سرمایه‌گذاری در محیط زیست و یا ایجاد فرصت‌های شغلی برای افراد نیازمند باشد. هدف اصلی از اجرایCSR، بهبود شرایط جامعه و ایجاد ارزش‌های مثبت اجتماعی است.
با این حال، این رویکرد نیکوکارانه و اجتماعی، در برخی موارد به عنوان یک پوشش برای فعالیت‌های غیرقانونی مورد استفاده قرار گرفته است. یکی از این فعالیت‌های غیرقانونی، پولشویی است که می‌تواند از طریق فعالیت‌های CSR به گونه‌ای مشروع جلوه داده شود.
پولشویی و روش‌های معمول آن
پولشویی یک فرآیند پیچیده است که در آن، پول‌های حاصل از فعالیت‌های غیرقانونی مانند قاچاق مواد مخدر، جرایم مالی، یا فساد دولتی، به گونه‌ای تغییر شکل داده می‌شوند که منشاء آن‌ها غیرقابل تشخیص باشد.
این فرآیند معمولاً در سه مرحله اصلی انجام می‌شود:
۱. جای‌گذاری (Placement) : در این مرحله، پول‌های غیرقانونی وارد سیستم مالی می‌شوند. این کار می‌تواند از طریق سپرده‌گذاری پول نقد در بانک‌ها، خرید اموال، یا سرمایه‌گذاری در پروژه‌های اقتصادی انجام شود.
۲. لایه‌گذاری (Layering) : در این مرحله، پول‌های غیرقانونی از طریق معاملات پیچیده مالی، انتقالات بین‌المللی، یا سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، به گونه‌ای جابجا می‌شوند که ارتباط آن‌ها با منشاء غیرقانونی‌شان پنهان شود.
۳. یکپارچه‌سازی (Integration) : در این مرحله، پول‌های غیرقانونی وارد چرخه اقتصادی می‌شوند و به عنوان پول‌های قانونی جلوه داده می‌شوند. این کار می‌تواند از طریق خرید اموال، سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارها، یا حتی مشارکت در پروژه‌های خیریه و اجتماعی انجام شود.
ارتباط بین CSR و پولشویی
پولشویی از طریق CSR به دلیل کمبود نظارت و مقررات سخت‌گیرانه در برخی از کشورها و حوزه‌های قضایی، به یک روش جذاب برای پولشویان تبدیل شده است. شرکت‌ها و سازمان‌های خیریه می‌توانند از پروژه‌های اجتماعی و مسئولیت‌های اجتماعی به عنوان پوششی برای پنهان کردن منشأ پول‌های غیرقانونی استفاده کنند.
روش‌های پولشویی از طریق CSR
پولشویان می‌توانند از چندین روش برای سوء استفاده از CSR استفاده کنند. در ادامه به بررسی برخی از این روش‌ها پرداخته می شود:
۱. اهدای پول به خیریه‌های ساختگی یا وابسته به خود: پولشویان می‌توانند خیریه‌هایی تأسیس کنند که در ظاهر به اهداف اجتماعی و خیریه‌ای اختصاص دارند، اما در واقع به عنوان پوششی برای پولشویی عمل می‌کنند. این خیریه‌ها می‌توانند کمک‌های مالی زیادی را دریافت کنند که در نهایت پول‌های غیرقانونی را وارد سیستم مالی می‌کنند.
۲. قراردادهای مالی پیچیده و مشکوک: شرکت‌ها می‌توانند قراردادهایی با مؤسسات خیریه یا اجتماعی ببندند که به صورت ساختگی و پیچیده تنظیم شده‌اند تا پول‌های غیرقانونی را از طریق آن‌ها جابجا کنند. این قراردادها می‌توانند شامل خرید و فروش خدمات یا کالاهایی باشند که قیمت آن‌ها بیش از ارزش واقعی آن‌ها است.
منبع: عصراقتصاد
حمید محمدعظیمی/ کارشناس آموزش در حوزه مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم
کلمات کلیدی :
مسئولیت اجتماعیمسئولیت اجتماعی شرکتیپولشویینیکوکاریسازمان‌های خیریه