چیزی که شبیه پمپبنزینهای معمولی به نظر میرسید، در واقع پایگاههای یک ماشین پولشویی بزرگ بود که پولهای کثیف را با گازوئیل و اتانول میشست.
به گفته ریکاردو لواندوفسکی وزیر دادگستری برزیل، بیش از 1000 ایستگاه خدمات در سراسر کشور توسط سندیکاهای جرایم سازمانیافته کنترل میشد.
این توطئه زمانی سنگینتر شد که پلیس ایالتی ریودوژانیرو علیه بهاصطلاح «مافیای سوخت» وارد عمل شد و باندی را که میلیونها لیتر سوخت تقلبی میفروخت، از بین برد. در این عملیات، پلیس شبکهای از شرکتهای صوری را کشف کرد که فاکتورهای جعلی تولید میکردند.
جرم و جنایت به بخش سوخت منتقل میشود
در سراسر برزیل، جرایم سازمانیافته فراتر از مواد مخدر و قاچاق اسلحه به بخشهای سوخت زیستی و فسیلی در حال تغییر است. سندیکاهای جنایتکار و گروههای شبهنظامی در حال گسترش سرقت سوخت، قاچاق، فرار مالیاتی و پولشویی هستند. چرخش دنیای زیرزمینی جنایتکار برزیل بر سازگاری آنها در بهرهبرداری از بازارهای قانونی تأکید میکند.
سرقت سوخت برای برزیل تازگی ندارد. بزرگترین توزیعکنندگان سوخت کشور نسبت به نفوذ مجرمانه هشدار دادهاند اما هزینههای این فعالیتهای غیرقانونی قابلتوجه است.
به گفته گروه صنعتی ICL، سود غیرقانونی حاصل از پمپبنزینها در سال 2021 بالغبر 3.89 میلیارد دلار بوده است.
یک مطالعه در سال ۲۰۲۲ توسط انجمن امنیت عمومی برزیل (FBSP) نشان داد که سازمانهای جنایی تقریباً ۱۴۶.۸ میلیارد رئال (حدود ۲۵.۴ میلیارد دلار) از بخشهایی از جمله سوخت، طلا، سیگار و نوشیدنیها، درآمد کسب کردهاند که بسیار بیشتر از سود حاصل از قاچاق کوکائین است.
در همین حال، یک ارزیابی در سال 2024 نشان داد که سرقت محموله و سرقتهای مرتبط با سوخت و کلاهبرداری سالانه 29 میلیارد رئال ضرر ایجاد میکند.
شرکت ویبرا انرژی بزرگترین توزیع کننده و بازاریاب مشتقات نفتی و سوختهای زیستی در برزیل و آمریکای لاتین تخمین زد که تقریباً 13 میلیارد لیتر سوخت از طریق ابزارهای «نامنظم» در سال معامله میشود.
پمپبنزینهای جعلی، سوخت تقلبی و کلاهبرداری مالیاتی
گروههای جنایتکار سازمانیافته از استراتژیهای متعددی برای بهرهبرداری از بخش سوخت استفاده میکنند. رایجترین آنها شامل استفاده از پمپبنزینهای «دزدان دریایی» است که استانداردهای ایمنی را به سخره میگیرند و سوختهای تقلبی و دزدیده شده را میفروشند.
پلیس از سال 2015 صدها پمپبنزین مرتبط با افرادی را که به دلیل جرایم مرتبط با سوخت، متهم یا محکومشدهاند، کشف کرده است.
طبق گزارشها تا سال 2023، سندیکای جنایت سازمانیافته برزیل PCC نفوذ خود را به پنج کارخانه اتانول و تقریباً 1100 کارخانه از 9000 پمپبنزین سائوپائولو گسترش داد و در سال 2024، پلیس ادعا کرد که حدود 30 پمپبنزین در ریودوژانیرو تحت کنترل این باند است.
در همین حال، آژانس ملی نفت، گاز طبیعی و سوختهای زیستی (ANP) گزارش داد که تخلفات مربوط به استفاده از متانول - ماده سمی که معمولاً برای تقلب در سوختها استفاده میشود - در مقایسه با سال قبل بیش از 73 درصد افزایشیافته است.
کلاهبرداری و فرار مالیاتی نیز در بخش سوخت رایج است. در برزیل، مالیات سوخت بر اتانول از ایالتی به ایالت دیگر متفاوت است. این اختلافات، انگیزههایی را برای مجرمان ایجاد میکند تا سوخت را از حوزههای قضایی با مالیات پایین خریداری کنند و در ایالتهای با مالیات بالا به صاحبان ایستگاههای پمپبنزین، دوباره بفروشند.
یک مطالعه در سال 2019 توسط بنیاد FGV تخمین زد که فرار مالیاتی مربوط به سوخت 7.2 میلیارد رئال (1.3 میلیارد دلار) است که پاداش عمدهای برای صاحبان پمپبنزینهایی که وجوه را پولشویی میکنند، ایجاد میکند.
همچنین طرحهایی وجود دارد که شامل کلاهبرداری مالیاتی در تولید سوخت و واردات غیرقانونی دیزل است. یکی از موارد برجسته مربوط به Copape بود، شرکتی که با فرار از مالیات واردات و دستکاری محصول خود، سوخت را زیر قیمت بازار فروخت. این شرکت بعداً در میان اتهامات مربوط به ارتباط با باند جنایتکار PCC تعطیل شد.
یکی دیگر از استراتژیهای رایج، سرقت آشکار با نصب شیرهای مخفی و سیفون کردن سوخت از خطوط لوله است. این عمل اغلب منجر به خسارات اقتصادی قابلتوجهی میشود و خطرات زیستمحیطی و خطرات ایمنی عمومی را به همراه دارد. این فرآیند معمولاً شامل دانش دقیق «داخلی» شبکههای خط لوله است. بهعنوانمثال، در سال 2019، پتروبراس بیش از 261 حادثه از این دست را تنها در ریودوژانیرو و سائوپائولو شناسایی کرد.
تثبیت جرایم سازمانیافته در سوختهای زیستی مانند شکر و روغن پالم منجر به رویارویی با مقامات دولتی شده است. در آگوست 2024، 59000 هکتار از مزارع نیشکر سائوپائولو در اثر آتشسوزی ویران شد و بیش از یک میلیارد رئال ضرر وارد کرد. مقامات گمان میکنند که باند PCC بهعنوان تلافی اقدامات دولت در هدف قرار دادن تجارت سوخت تقلبی، آتشسوزی را سازماندهی کرده است.
در فوریه 2025، پلیس ریودوژانیرو فاش کرد که اپراتورهای یک شبکه قمار غیرقانونی (jogo do bicho) استخراج مجرمانه نفت از خطوط لوله زیرزمینی را تأمین مالی میکنند و درآمد حاصل از آن برای خرید تجهیزات، اجاره وسایل نقلیه حملونقل سوخت و پرداخت حقوق کارکنان استفاده میشود.
راهحلهای مبتنی بر فناوری برای مختل کردن سرقت سوخت
جلوگیری و مختل کردن نفوذ جرایم سازمانیافته به سرقت سوخت، چالشبرانگیز و مراحل قانونی اغلب طولانی است. تلاشهای توزیعکنندگان سوخت برای فسخ قرارداد با اپراتورهای ناسازگار اغلب با نبردهای طولانیمدت در دادگاه متوقف میشود. پیچیدگی سازمانهای جنایی برزیل همچنین ترکیب فعالیتهای غیرقانونی با تجارت قانونی، تلاشهای اجرایی را پیچیده میکند.
شرکت پتروبراس در انطباق داخلی، مکانیسمهای حسابرسی و سیستمهای ردیابی سوخت برای مسیریابی حرکت محصول و جلوگیری از تهدیدات داخلی و انحراف به بازارهای غیرقانونی سرمایهگذاری کرده است.
این شرکت همچنین با سازمانهای نظارتی همکاری کرده است تا نظارت بر پمپبنزینها و شرکتهای حملونقل مظنون به تسهیل فروش مجدد سوخت تقلبی یا دزدیده شده را تشدید کند.
قوانین و مقررات نیز برای افزایش مجازاتهای جرم و جنایت در بخش سوخت موردنیاز است. اصلاحات قانونی، از جمله لایحه جدیدی که در آوریل ۲۰۲۵ تصویب شد، شرکتهایی را هدف قرار میدهد که بهطور سیستماتیک از مالیات فرار میکنند.
لایحه دیگری در حال بررسی است که گزارش الکترونیکی فوری از فروش و ذخیره سوخت را به آژانس ملی نفت، گاز طبیعی و سوختهای زیستی بهمنظور افزایش قابلیت ردیابی الزامی میکند.
یک کمیسیون تحقیق پارلمانی جدید با تمرکز بر رابطه بین جرایم سازمانیافته و سوخت نیز در شرف راهاندازی است.
پلیس فدرال به همراه واحد اطلاعات مالی (COAF) و مقامات مالیاتی نیز در حال آمادهسازی تحقیقات گسترده در مورد فعالیتهای مرتبط هستند.
منبع: theconversation
کلمات کلیدی :
مافیای سوختدستگاههای پولشوییپولشویی پمپبنزینهاپولشویی سندیکاهای جنایتکار