به گزارش انجمن بینالمللی روزنامهنگاران تحقیقی ICIJ، طی ده ماه، این مجموعه و ۳۷ شریک رسانهای در ۳۵ کشور، صدها آدرس کیف پول ارز دیجیتال مرتبط با فعالیتهای غیرقانونی شناختهشده را جمعآوری کردند.
روزنامهنگاران این اطلاعات را از قربانیان کلاهبرداری، گزارشهای پلیس، سوابق دادگاه، فهرست تحریمها، شکایات ثبتشده در نهاد ناظر مالی سیشل و از تراکنشهای آزمایشی با سرویسهای ارز دیجیتال و سایر منابع به دست آوردند.
سپس خبرنگاران دهها هزار تراکنش ثبتشده در بلاکچینهای عمومی - دفاتر کل دیجیتال معاملات ارزهای دیجیتال - را بررسی کردند تا جریانهای مالی جهانی پشت شبکههای پولشویی، سرقتهای سایبری و سایر فعالیتهای مجرمانه را افشا کنند.
خبرنگاران با دهها قربانی کلاهبرداری در ۱۲ کشور مصاحبه و انتقال ارزهای دیجیتال آنها به برخی از بزرگترین صرافیهای جهان را دنبال کردند. ICIJ و شرکای آن با بیش از بیست تحلیلگر بلاکچین برای بررسی و تأیید یافتهها همکاری کردند.
این موسسه دریافت که پولشویان قاچاقچیان مواد مخدر و گردانندگان مراکز کلاهبرداری جنوب شرقی آسیا و هکرهای کره شمالی از صرافیهای برند برای جابجایی وجوه خود استفاده میکردند.
تحلیل ICIJ نشان داد که تا همین اواخر، یعنی ژوئیه ۲۰۲۵، گروه Huione، یک موسسه مالی کامبوجی که دو ماه قبل توسط مقامات آمریکایی بهعنوان «نگرانی اصلی پولشویی» شناسایی شده بود، روزانه حدود یکمیلیون دلار ارز دیجیتال تتر را به حسابهایی در باینانس Binance، بزرگترین صرافی ارز دیجیتال جهان ارسال میکرد.
بررسی ICIJ در مجموع نشان داد که از ژوئیه ۲۰۲۴ تا ژوئیه ۲۰۲۵ بیش از ۴۰۸ میلیون دلار از Huione به حسابهای مشتریان در باینانس منتقل شده است.
صدها میلیون دلار از Huione به حسابهای مشتریان باینانس سرازیر شد، درحالیکه این شرکت تحت نظارت دو ناظر منصوب دادگاه بود. این ناظران بخشی از توافقنامهی نوامبر ۲۰۲۳ این شرکت برای نقض قوانین مبارزه با پولشویی آمریکا بودند.
باینانس موافقت کرد که ۴.۳ میلیارد دلار بپردازد که یکی از بزرگترین جریمههای شرکتی در تاریخ آمریکا است.
این تحلیل نشان داد که حداقل ۲۲۶ میلیون دلار نیز در طول پنج ماه پس از آنکه صرافی اوکی ایکس OKX یکی دیگر از صرافیهای بزرگ ارز دیجیتال در ماه فوریه در آمریکا به جرم اداره یک فرستنده پول بدون مجوز اعتراف کرد، از Huione به حسابهای مشتریان اوکی ایکس واریز شده است. اوکی ایکس موافقت کرد که بیش از ۵۰۴ میلیون دلار جریمه بپردازد.
موسسه روزنامهنگاران تحقیقی همچنین مجموعهای از به اصطلاح میزهای نقدی و خدمات پیک را بررسی کرد که به افراد اجازه میدهند مبالغ هنگفتی از ارزهای دیجیتال را بهصورت ناشناس و خارج از دید قانونگذاران مالی، نقد کنند. این مراکز که در هنگکنگ، تورنتو، لندن، استانبول و سایر شهرها یافت میشوند، به نقاط جدید و عمدتاً بدون نظارت برای پولشویی تبدیل شدهاند.
برای کشف استفاده از ارزهای دیجیتال برای کلاهبرداریهای کلان، ICIJ و شرکایش یک طرح هرمی و پونزی ادعایی را بررسی کردند که قربانیان را در سراسر جهان فریب داده بود. مغز متفکر آن، ولادیمیر اوخوتنیکوف، ۴۷ ساله متهم به استفاده از یک پلتفرم سرمایهگذاری ارزهای دیجیتال جعلی برای سرقت حداقل ۳۴۰ میلیون دلار از سرمایهگذاران بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ است.
دادستانهای آمریکایی در سال ۲۰۲۳ اوخوتنیکوف را به کلاهبرداری متهم کردند اما او همچنان در دبی امارات متحده عربی آزاد است، جایی که کماکان به اجرای طرحهای مشابه ادامه میدهد و با رویدادهای پر زرقوبرق با حضور افراد مشهور، کمپینهای رسانههای اجتماعی و فیلمی به نویسندگی مشترک اوخوتنیکوف و کارگردانی کوین اسپیسی، برنده جایزه اسکار که قرار است در ماه دسامبر اکران شود، تبلیغ میشود.
** در یک چشم به هم زدن رفت
طرفداران ارزهای دیجیتال میگویند که نظارت بر سکهها و توکنهای دیجیتال نسبت به پولهای دولتی آسانتر است، زیرا تراکنشها در بلاکچین ثبت میشوند اما اقدام در مورد تراکنشهای پیچیده ارزهای دیجیتال میتواند برای مقامات دشوار باشد، زیرا بسیاری از آنها از طریق کیف پولهای دیجیتال ناشناس انجام میشوند. نرمافزارهایی که به کاربران امکان میدهد بدون بررسی هویت، ارزهای دیجیتال خود را بهطور خودکار تغییر دهند - نیز میتوانند دشواری ردیابی را افزایش دهند.
منابع موردنیاز برای ردیابی دقیق تراکنشها، این کار را هم برای پلتفرمهای معاملات ارزهای دیجیتال و هم برای مجریان قانون دشوار میکند. بیش از دوازده نفر از کارکنان سابق بخش انطباق در صرافیهای بزرگ، از جمله اوکی ایکس و باینانس، به ICIJ گفتند که بهسختی میتوانند با مجرمان زرنگ و دانا همگام شوند.
در تئوری، این وظیفه نهادهای نظارتی در سراسر جهان است که اطمینان حاصل کنند شرکتهای کریپتو به تعهدات قانونی خود برای مبارزه با پولشویی عمل میکنند؛ اما در عمل، مجموعهای از قوانین و تلاشهای اجرایی پراکنده اغلب به معنای نظارت کمتر دولت بر صنعتی است که بزرگترین بازیگران آن سال گذشته دهها تریلیون دلار حجم معاملات را تسهیل کردند.
** ضرر 9.3 میلیارد دلاری آمریکا از جرایم ارزهای دیجیتال
یک تحلیل ICIJ نشان میدهد که مقامات در سراسر جهان تاکنون حداقل ۵.۸ میلیارد دلار جریمه، مجازات و تسویهحساب علیه پلتفرمهای معاملاتی ارزهای دیجیتال که بهعنوان صرافی نیز شناخته میشوند، وضع کردهاند. در همین حال، ضررهای مرتبط با ارزهای دیجیتال برای مصرفکنندگان و مشاغل در حال افزایش است. تنها در آمریکا، افبیآی تخمین میزند که آمریکاییها در سال ۲۰۲۴، ۹.۳ میلیارد دلار از طریق جرایم ارزهای دیجیتال از دست دادهاند که نسبت به سال ۲۰۲۳، ۶۷ درصد افزایش یافته است.
بسیاری از کسانی که در خط مقدم جرایم سایبری هستند میگویند که آموزش لازم برای ردیابی ارزهای دیجیتال دزدیده شده را ندیدهاند. حتی کسانی که این کار را انجام میدهند، مانند آلونا کاتز، رئیس واحد ارز مجازی دفتر دادستانی منطقه بروکلین، بهندرت قادر به بازیابی وجوه از دست رفته قربانیان هستند تا حدودی به این دلیل که کلاهبرداران مظنون اغلب در کشورهایی فراتر از حوزه قضایی آنها هستند. کاتز مجبور بوده است این موضوع را برای قربانیان توضیح دهد.
او گفت: این فاجعه ویرانگرتر از آن است که حتی بتوانم در موردش صحبت کنم. من با افرادی در دهه هشتاد زندگیام صحبت کردهام که برای اولین بار آماده اعلام ورشکستگی میشوند... جوانانی که فکر میکردند به خانوادهشان کمک میکنند و حساب بانکی مشترک خانواده را خالی کردند.
بررسی عمیق در مورد روشهای سوءاستفاده مجرمان از مکانیسمها و آسیبپذیریهای امور مالی غیرمتمرکز، در برههای حساس از بحث جهانی در مورد چگونگی جلوگیری از جریان پول کثیف در حوزه ارزهای دیجیتال صورت میگیرد.
دولتها در سراسر جهان برای سازگاری با این شرایط تلاش کردهاند. قوانین حمایت از مصرفکننده و شفافیت در پایان سال ۲۰۲۴ در اروپا لازمالاجرا شدند اما طرفداران این قوانین میگویند که این قوانین به اندازه کافی برای محافظت از کاربران عمل نمیکنند.
در آمریکا دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، بر لغو اقدامات اجرایی علیه صنعت ارزهای دیجیتال نظارت داشته است، از جمله عفو چانگپنگ ژائو، بنیانگذار بایننس که پس از اعتراف به نقض قوانین مبارزه با پولشویی و اعتراف به جرم خود و شرکتش، مدتی را در زندان فدرال گذراند.
کلمات کلیدی :
ارز دیجیتالاقتصاد پنهانپولشوییقاچاق مواد مخدرصرافیهاجرایم ارزهای دیجیتال