در پایتخت آلبانی، تیرانا، امروزه صدای چکش بیوقفه شنیده میشود و جرثقیلها فراواناند، در منظرهای از بلوکهای اداری غولپیکر و آسمانخراشهای درخشان که با سرعتی گیجکننده در میان مساجد عثمانی، قلعههای قرونوسطایی و ساختمانهای دوران کمونیستی رشد میکنند.
مشکل این است که ظن جدی وجود دارد که - به گفته محققان، سازمانهای بینالمللی و اقتصاددانان - میتواند نتیجه نفوذ مافیای آلبانیایی به بخش املاک و مستغلات باشد که از این تجارت برای سرمایهگذاری مجدد و پولشویی میلیونها یورو از قاچاق غیرقانونی بهویژه قاچاق مواد مخدر استفاده میکنند.
وضعیتی که هم دولت ملی و هم دولت تیرانا، پایتخت، صراحتاً آن را رد میکنند و به کمپینهای مخالفان نسبت میدهند.
سال گذشته، کل سرمایهگذاری در ساختوساز 2.3 میلیارد یورو بود که تقریباً 2 میلیارد آن (سرمایهگذاری شرکتها) با وامهای بانکی تأمین نشد. اگر 1.3 میلیارد را از سرمایهگذاریهای دولت کم کنیم، رقم مهمی که منبع آن مبهم است، مشهود است.
سازمانهایی مانند ابتکار جهانی علیه جرایم سازمانیافته فراملی (GI-TOC) نیز به نتایج مشابهی رسیدهاند.
از 141 شرکتی که بین سالهای 2017 تا 2019 مجوز ساخت ساختمانهای شش طبقه را دریافت کردهاند، 59 درصد آنها توانایی مالی برای تکمیل آنها را نداشتهاند. آنها حداقل درآمد داشتند و دارایی یا وام نداشتند که به آنها اجازه چنین سرمایهگذاری را بدهد. این سازمان پس از تجزیهوتحلیل ترازنامه مالی 141 شرکت (به دست آمده توسط GI-TOC از طریق یک مقام رسمی) در گزارشی در سال 2020 نوشت که طبق ارزیابیها، تقریباً 60 درصد از این ارزش، از پول غیرقانونی ناشی میشود.
آنتونیو نیکاسو، متخصص کهنهکار مافیا، آن را نتیجه گسترش فزاینده قبیلههای آلبانیایی میداند که برخلاف آنچه دیگر گروههای جنایتکار بینالمللی انجام میدهند، سرمایهگذاری هنگفتی در آلبانی از سود حاصل از فعالیتهای مجرمانه (عمدتاً قاچاق کوکائین) در کشورهایی مانند اسپانیا، انگلیس، آلمان، ایتالیا، هلند و منطقه آمریکای لاتین میکنند.
او توضیح میدهد که هدف این است که سودهای غیرقانونی حاصل از قاچاق کوکائین را بشویند در یکی از فقیرترین کشورهای اروپا که گرفتار فساد و اقتصاد غیررسمی است.
به گفته نیکاسو، طوایف آلبانیایی امروز یک تهدید جهانی هستند. آنها واسطههای بینالمللی کوکائین هستند و مراکز فروش کوکائین را در لندن و اسپانیا کنترل میکنند؛ آنها در اکوادور سلول دارند و در بسیاری از کشورهای دیگر تجارت دارند. این یک سازمان بسیار قدرتمند است که بر اساس پیمانهای افتخاری به سبک قدیمی است که خیانت نمیکند و این امر (تسخیر) آنها را برای پلیس دشوار میکند.
تحقیقات انجام شده تا به امروز نیز به این سمت اشاره دارد.
از جمله، پرونده پاشک گیناج ، یک تاجر محکوم به قاچاق مواد مخدر در اسپانیا (آلیکانته) و صاحب شرکت 2014Alesio ، شرکتی که قراردادهای مختلفی را در پایتخت آلبانی منعقد کرده است، از جمله ساخت توقفگاه برای آسمانخراش Down Town One که آرزو دارد یکی از بلندترین ساختمانهای شهر باشد.
نمونه دیگر مجموعهای است که به ساختمانهای نمایشگاهی معروف است که ساخت آن به فردی مرتبط است که مظنون به دستداشتن در قاچاق مواد مخدر است.
دفتر دادستانی عمومی قبلاً تأیید کرده است که یک دادستان را برای بررسی برخی معاملات مشکوک از دبی همچنین نحوه صدور مجوز ساخت از مؤسسات تعیین کرده است.
در نتیجه، در سالهای اخیر نهتنها پروانههای ساختمانی چندبرابر شده و افزایش بیسابقه قیمت مسکن (از 1000 یورو در هر متر مربع در سال 2017 به 4000 یورو امروز بر اساس برآوردها) و خسارت ضمنی برای شهروندان عادی به ثبت رسیده است. همچنین اکنون صدها آپارتمان خالی وجود دارد زیرا عرضه بیش از تقاضا است.
در سال 2015، تیرانا 8000 آپارتمان خالی داشت. از آن زمان تاکنون برای ده میلیون مترمربع، پروانه ساخت صادر شده و اکنون 40000 (آپارتمان خالی) وجود دارد. با این حال، قیمتها همچنان در حال افزایش هستند و یک زوج متوسط برای پسانداز زندگی خود به 64 زندگی نیاز دارند تا بتوانند یک آپارتمان کوچک بخرند.
اگر این تحلیل کارشناسان باشد، برعکس نظر ادی راما نخستوزیر و اریون ولیاج شهردار تیرانا است.
هر دو این اتهامات را رد کردهاند و اغلب آنها را به مانورهای سیاسی گروههای مخالف نسبت میدهند. در سال 2021، ولیاج حتی تا آنجا پیش رفت که این اتهامات را بخشی از یک کمپین توهینآمیز منتهی به انتخابات آن سال خواند و تأکید کرد که هیچ مدرکی دال بر ارتباط مجوزهای ساخت و ساز صادر شده توسط دولت با فعالیتهای مجرمانه یافت نشده است.
با این حال، خود ولیاج بارها در تیررس تحقیقات مختلف توسط دادگستری آلبانی به اتهام فساد و پولشویی قرار گرفته است، آخرین بار در ابتدای دسامبر امسال، زمانی که مأموران اداره تحقیقات ملی (BKH) وارد محل سکونت او شدند و با حکم قضایی گوشی تلفن همراه همسرش را توقیف کردند.
شک خبرنگار اگزاما این است که این پدیده امروز نیز بسیار گسترده است. این محقق توضیح میدهد: سال گذشته، اقتصاد آلبانی 21 میلیارد یورو تولید کرد که 3.7 میلیارد آن از فعالیتهای ساختوساز و املاک و مستغلات بود که نشاندهنده 17.5 درصد از تولید ناخالص داخلی آلبانی است.
وی میافزاید: «اطلاعات رسمی همچنین نشان میدهد که مجوزهای صادر شده در 12 سال گذشته نشاندهنده 12.3 میلیون متر مربع اضافی ساخته شده است که از این میزان 9.2 میلیون یعنی 75 درصد تنها در منطقه تیرانا متمرکز شده است. »
از سال 2022، رسانه انگلیسی زبان بالکان "Balkan Insight" نیز گزارشهای مختلفی در مورد این موضوع منتشر کرده است.
اداره کل پیشگیری از پولشویی آلبانی (DPPP) در پاسخ به سؤالی درباره این عملیات غیرقانونی گفت: پولشویی از طریق بخش املاک و مستغلات در مقایسه با سایر اشکال پولشویی درآمدهای حاصل از فعالیتهای مجرمانه، ابزاری غالب در آلبانی است که بر گردشگری نیز تأثیر میگذارد.
خلیج لالزیت تنها در 36 کیلومتری تیرانا به مجموعهای از محلههای فقیرنشین برای تازهکاران آلبانی تبدیل شده است. ویلاهای دو و سهخوابه به قیمت صدها هزار یورو به فروش میرسند، در کشوری که میانگین حقوق ماهانه آن هنوز زیر 500 یورو باقیمانده است.
تحول خلیج توسط دولتهای مختلفی که زمینهای عمومی را اغلب بهصورت رایگان به شرکتهای خصوصی واگذار کردند، تسهیل شد. با هزینههای پایین ساختوساز، سرمایهگذاران بازده سخاوتمندانهای را کسب میکنند که این امر باعث جلبتوجه ساختارهای جرایم سازمانیافته در شهر مجاور شیجک شده است.
واقعیتی که برای آلبانی میراثی باقی میگذارد که جذب آن بسیار دشوار است.
منبع: فرانس 24
کلمات کلیدی :
مافیاپولشوییآسمانخراشساختوساز